بەڵێ، ئایا هیچ دانەیەک بۆ ئەوە کە چرا گەڕانی نرخی چالکانی زەردە شتێک دەکات لە سەر گرفت؟ ئەمە لە چند (خوosh) عەلاّنی پێکهاتووە. بارێکەوە سەدەیەکە تەنها ئەو چالاکەیەکەیە. چونکە هەmişە باید لە سەدەیەکی ژێرەکەوە دەست پێ بدیت. کۆستی ئامادەبوونی مادداکان لەسەر بوونی ئەم چالکانە. گەڕانی ئەم مادداکان کاتێک دابەشی هەیە لە کاتێکی تر دەتوانێت چەندین خەما دەرسانێت کە ئەوە لە کۆستی دەدات. پایپی گەورەی ڕێکخستن لە سەر بڕین. دەتوانیت ببینی ئەوەی چونکە لەگەڵیەکانی تر لە کاتێکدا دوورەکەی نەوەی کریسماس زیاتر پێشکەش دەکەن، بە هەمان شێوەیەکی ژمارەیەکی بازاڕی لەسەر ئەو لەگەڵیەکان دەگرێتەوە. دووەم، کاریگەری ڕێکخراوەکانی کەسەکانی کە ئەم چالکەکان وەردەگرن و بەرەوست دەکەن لە کۆستەکەدا داخڵ دەبێتەوە. پێویستە ئەگەر کاریگەری ئەو کەسەکانەی کە ئەم چالکەکان وەردەگرێن پێشکەش بدات، ئەوا بڕیارێکەیەکیەکانی گرتەکەی چالکەکان دەبێتە ئاگاداربێت. ئەوهەی ئەوەی کەسێک دەربارەی کۆستەی ناوەندەکردن فەرگەیت، ئەمە لەگەڵیەکانی ناوەندەکردنی چالکەکان (بۆ ئەوەی لە ئامادەبوونی ئەو فێریەکانی فێر دەدەرێت). ئەگەر کۆستەی ناوەندەکردنەکە بەهۆی کۆستەی بنزین یان عوایەنێکی تر بڕیت بێت، ئەوە دەتوانێت کۆستەی خۆیی چالکەکان بڕیت بێت.
بەڵێ، لێرەدا باید داناکێت چۆن کۆمپانیاکان کە زۆر لە پایپەکانی ئاستێکی سیاه هەیە، گەشتەکانیان بە شێوەیەکی گەورە دابەش دەکەن. ئەمە لەبەر ئەوەی ئەم پایپەکان بە شێوەیەکی جیاواز بە سەرەتایی تێبدەڕێن، وەک ئەوەی چندییەکانی پایپەکانیان خراوەتە هەیە. مثلا، کۆمپانیایەکی کە بە شێوەیەکی گەورە خریداری دەکات، لە ڕێگەیەکدا کەمتر پارەیەکی یەک پایپ بەدوایەت. لە کاتێکەی دووبارەدا، کۆمپانیایەکی کە باشترین گونجی لەسەر ئەمەرەی خۆی هەیە، زیادترینەوە ژمارەیەکی تەختی یان نرخی خاصلێکی دەگیرێتەوە. هەموو کەسەکان دووست دەکەن پارەیان بەرگەیان بێت لەلایەن خریدارەکانی باش. یەکێکان لەوانەیان هەیە پایپەکانی ژێرمەلەیەکی تایبەت بخراوەتەوە کە لە سەکتۆرەکانیاندا ژمارەیەکی زیاد هەیە. ئەم خواستەکانی تایبەت لەوانەیان هەیە کە نرخی فاینالی لە پایپەکان دەگۆڕێت، بەڵام تەنها ئەگەر شتێکی تایبەت بخواوەتەوە یان ئەوەیەکی تایبەت.
ئەگەر تۆ ئەو شتێکی نیە لەسەر چالکانی هەستی ببینی و تەنها دەخوازی بهترین شتەکانی کاریگەر بخری، هەروەها شتێکی کاریگەر دەکات کە بکەی. گومدانەکانی ڕووداوەکانی باشدارەکانی تر لەلایەن سەرچاوەکانی تر ببینی. ئەمە بەڵگەیەکەتەوە کە زۆرتر لە ناوەکەیەک ببینی یان سەرچاوەیەکی تر لە ئینترنت ببینی چونکە ئەو سەرچاوەکانی تر ئەو چالکەیەکی یەکسانی دەربڕن بە گومدانەکانی تر. دەخوازی گومدانێکی زورتر ببیتەوە. ڕۆژەکاندا باشدارەکان فلێکسیبڵن و گومدانێکی تایبەت بۆت دەدەن. ڕێگایەکی تر ئەوەیە کە چندین چالکە بە شێوەی جۆر بخری. و ئەمە ڕۆژانەی زۆرتردا دەتوانێت کاریگەری بێت بۆ پارەی بچووەرەکردنەوە. دەبێت لە سەرەتا ئەگەر هەیە پارەی زیاد لەسەر چالکانی تایبەتەکانی کە شایەنی هەیە کە ئەگەر لازم بێت بەکاردێنیتەوە. دووبارە لە مەرجەی گومدانکردنەوەی ڕووداوەکان و لەسەر سەرچاوەکانی تری کە پێشتر دەردەبرێتەوە ئەمەیە کە پێویستە ئەو ڕێگاکانی کە لەسەر گومدانکردنەوەی ڕووداوەکان دەربڕن ببینیتەوە. سودا لە کۆستنەی دەستپێکردنەوەیەوە کە زۆر زۆر هەیە و دەتوانێت بەرەو شێوەیێکدا خریدەکەت بەهای زیاتر بکات بۆیە دەبێت ئەمەیەکان ببینیتەوە بەپێی ئەوەی زۆر بخۆی.
دیارێک لە تایبەتە ناوەندی ئەلۆزیم کەسەکان دەست پێ بکەن کاتێک دڵخوازیت بۆ خریداری هەیە. تایبەتەکانی جیاواز ژمارەیەکی گشتی و خوێندنەکانی جیاواز دەهاڵبێنن. مانند ئەو پایپەی نەڕەنگەی کە بێ سەرەوەییە، کە لە چەندین شەوازدا زیاترە لە پایپەکانی سەرەوەییە، بەڵام قویی و شەڕەوەییان بەشێوەیەکی باشترە بە شانسێکی کەمتر لە بەرەوە بوونی دەرەکە. ئەمەش دەیانگێزێت کە ئەوە دەرکاری باشترێکی گشتی دەدا، بۆیە ئەگەر لە چیزێکی باشتر دەبێت، ئەمە دەتوانێت رێگەیەک بێت بۆ ئەوە. لە ڕێگایەکی تر، پایپەکانی نەڕەنگەی بێ سەرەوەییە لە مەزگیری کردن لەسەر ئەوە دەست پێ بکەن. کۆکەڵەکەی ئەو چانەلەی دەربڕێتەوە کە دەستیاری دەکات بۆ پێشگیرییەکانی روستا و ئۆکسیدەکردنەوە. لە ڕێگایەکی تر، ئەم لایەکی زیادەی پێشگیری دەتوانێت گشتی بەرزترێکی دروست بکات لە گرتەیەکی پایپەکانی نەڕەنگەی عادی. کاتێک تایپێکی پایپ بۆ خریداری دەبێت، ئەوا دەبێت ئەوەی بەکارهێنان و جێی نصبکردنەوەیەکان بەخێرەتەوە بنوسیتەوە. بەڵام بەڵگەیەکی کەسێک دەکاتەوە کە یەکێک لە هەردووەکەی باشترە لە ڕێگایی ئەوەی دەبێت، بۆیە باید زۆر بەخێرەتەوە بەپێی ئەوەی پایپێکی بەراورد کەوتن.
ئەگەر دەست نێیت بۆ خریداری چالکانی ئاستی سیه، چیزێکی یەکەم ئەوەیە کە زۆرین فێرە لەبارەی ئەو پڕۆدوكتە و فرۆشیارە بیخێنیت. بیرلە بیرێکەوە لەسەر ئەوەی چاڵکەکە بۆچی بەکار دەبێتە. چەند بوونەتی دەبێت؟ هەروەها بیرلە بیرێکەوە لەسەر چەندبوونی یان گەیجی بەستەکانی کەسەکە کە بەپێی پرۆژەکە تەواوترینە. پاشان باید لەسەر فرۆشیارەکە دابەش بکەیت. دەنگەکانی تری سەرەتاڵ بخێنە لەسەر شێوەی فرۆشیارەکە. ئەوە دەردەکات فرۆشیارەکە باشە یان نا. وە هەروەها یاد بخات بەوە بکەیت ئەگەر گارانتی یان ڕێگەی گۆڕاندنەوەیەکیان هەیە. دەزانیت ئەگەر توانای خواردنی چاڵکەکەیەکی نەخۆشەوەیە کە نەخۆش دەبێت و بە خۆی هەواڵی بەدوایی بخەیت. ئەگەر تاکتیبەت بکەیت، دەتوانیت بە خۆی خوشبخت بیت لەسەر ئەوەی دەخرا.